Laat je inspireren door de stedelijke transformatie van Berlijn - gewoon op de fiets
Werk je voor een publieke of private organisatie, of zijn jullie een groep die zich bezighoudt met mobiliteit, stedelijke ontwikkeling of klimaatverandering? En zijn jullie op zoek naar inspiratie uit andere steden om jullie strategieën of projecten vorm te geven of om nieuwe kennis op te doen? En willen jullie daarnaast interessante discussies voeren met collega’s of andere mensen geïnteresseerd in stedelijke transformaties?
Dan is dit jullie kans! Vanaf dit jaar biedt Berlin on Bike op maat gemaakte studietours aan, speciaal ontworpen voor mensen geïnteresseerd in jullie vakgebied.
Berlin on Bike: De stadsgids met kennis over stedelijke transformaties
Al meer dan 20 jaar biedt Berlin on Bike op maat gemaakte fietstours aan. Tijdens deze tours wordt steeds meer aandacht gegeven aan onderwerpen zoals duurzame stedelijke ontwikkeling en duurzame mobiliteit. Onze gidsen, in het dagelijks leven ook vaak werkend als adviseur, onderzoeker, stedenbouwkundig of architect, hebben in de tussentijd een grote hoeveelheid kennis en praktische inzichten over Berlijn verzameld. Maar we praten niet alleen over duurzaamheid. We hebben ook als doel om zelf duurzamer te worden. Berlin on Bike ondergaat daarom op dit moment ook een duurzaamheidscertificering door de brancheorganisatie VisitBerlin om ons werk nog milieuvriendelijker en socialer te maken.
Met meer dan twintig jaar ervaring kennen we niet alleen de algemene verhalen achter veranderingen in de stad, maar hebben we ook veel kennis verzameld over de details met betrekking tot de veranderende infrastructuur, het veranderende stedelijke landschap en sociale veranderingen. Deze inzichten maken ons tot een unieke partner voor het begeleiden van discussies rondom de uitdagingen en kansen met betrekking tot duurzame stedelijke ontwikkeling.
Voor ons is de fiets meer dan alleen een vervoermiddel – het is een middel om de stad eigenhandig te ervaren. Door onze rondleidingen worden deelnemers in staat gesteld direct inzicht te krijgen in de projecten en hun achtergronden.
Onze studietours combineren daarmee professionele expertise met praktische voorbeelden ter plaatse. Heeft jullie organisatie of groep behoefte aan discussies en inspiratie rondom een specifiek thema, dan stemmen we de inhoud van onze tours hier vanzelfsprekend op af.
Ervaar met ons de geschiedenis en de transformatie van Berlijn – duurzaam, actief en inspirerend!
Mobiliteitstour
Intermodaliteit en bottom-up transformatie van de straat
De geschiedenis van de mobiliteit in Berlijn is sterk beïnvloed door de twee wereldoorlogen en de Koude Oorlog. De stad staat bekend om haar uitgebreide historische openbaar vervoersnetwerk (trein, S-Bahn, U-Bahn, tram), dat ook vandaag de dag nog steeds groeit. Niet alleen door het bouwen van nieuwe infrastructuur, maar ook door de integratie van gedeelde mobiliteitsoplossingen (MaaS).
Na de Tweede Wereldoorlog richtten zowel Oost- als West-Berlijn zich, naast de ontwikkeling van het openbaar vervoer, op de ontwikkeling van de “auto-georiënteerde stad”. Dit resulteerde in een transformatie van de openbare ruimte naar wegen en parkeerplaatsen. Als gevolg hiervan heeft de stad nog steeds te lijden onder geluidsoverlast en luchtvervuiling, barrières tussen buurten en een hoog aantal verkeersongevallen.
Met het laagste percentage autobezit in Duitsland neemt Berlijn echter geleidelijk afscheid van het auto-georiënteerde beleid. Het jaar 2018 was een keerpunt met de invoering van de baanbrekende Berlijnse mobiliteitswet, ontwikkeld door een groep burgers. De wet heeft als doel lopen en fietsen prioriteit te geven en straten opnieuw in te richten voor mensen. Ondanks de ambitieuze doelstellingen heeft de implementatie van de wet te kampen met problemen, zoals de gedecentraliseerde overheid van Berlijn en weerstand van verschillende belanghebbenden.
Deze studiereis onderzoekt de mobiliteitsevolutie van Berlijn – van de historische wortels tot het huidige beleid en de uitdagingen – en biedt inzichten en inspiratie voor duurzame stedelijke mobiliteitsoplossingen.
Klimaatveranderingstour
Circulariteit en groen-blauwe infrastructuur
Zoals veel Europese steden staat Berlijn voor grote uitdagingen door klimaatverandering, zoals hitte-eilanden, lange periodes van droogte en overstromingen door extreme regenval. Om deze problemen aan te pakken, probeert de stad zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering en tegelijkertijd haar CO₂-uitstoot te verkleinen. Berlijn streeft ernaar om in 2045 CO2-neutraal te zijn en de CO₂-uitstoot in 2030 met 70% te hebben verminderd.
Tijdens deze studietour verkennen we innovatieve projecten die Berlijn klimaatbestendig maken. Hoe zorgt de herontwikkeling van het Huis van de Statistiek voor een besparing van CO2 uitstoot en zorgt het tegelijkertijd voor minder energie uitstoot? Welke plannen zijn er om het nu ongebruikte Spreekanaal om te toveren tot een recreatieve verkoelingszone? We analyseren hoe urban gardening en groene daken de biodiversiteit vergroten en de hitte in de stad verminderen. En bekijken heringerichte ruimtes waar voetgangers en fietsers voorrang hebben gekregen boven auto’s, terwijl deze ruimtes tegelijkertijd ook bijdragen aan betere waterafvoer en opslag. We behandelen ook conflicten, zoals het vinden van een evenwicht tussen de ruimte voor klimaatmaatregelen en de toenemende vraag naar woningen.
Ontdek hoe lokale initiatieven en groen-blauwe infrastructuurprojecten vorm geven aan een duurzaam, aan het klimaat aangepast Berlijn, zodat de stad leefbaar blijft voor de komende generaties.
15-minutenstad-tour
Superblocks en multifunctionele verdichting in een polycentrische stad.
De late Industriële Revolutie (1850-1900) transformeerde Berlijn van een stel slaperige oude dorpjes in één van de grootste en dichtstbevolkte metropolen van Europa. Afstanden waren kort en straten dienden veelal als levendige openbare ruimte. Na de opsplitsing van de stad in Oost en West ontstonden er twee verschillende stedenbouwkundige paradigma’s, beide gericht op een toenemende scheiding van stedelijke functies (wonen, werken, recreatie, winkelen) en ruimte voor auto’s. Vooral in het westen kwamen bewoners in verzet tegen tal van niet-duurzame projecten en begonnen ze de stedelijke transformatie in eigen hand te nemen.
Deze bottom-up cultuur is vandaag de dag nog springlevend. Terwijl Berlijn blijft verdichten en investeringen blijft aantrekken, pleiten NGO’s, onderzoekers en vele andere organisaties voor bereikbare voorzieningen en inclusieve openbare ruimtes. Ook de overheid gebruikt het concept van de 15-minuten stad als inspiratiebron om vergelijkbare doelen te bereiken.
Op buurtniveau hebben de inwoners van Berlijn, geïnspireerd door het concept van de superblocks van Barcelona, het heft in eigen handen genomen en hun eigen versie ontwikkeld, de zogenaamde Kiezblocks.
Deze studiereis belicht zowel positieve als negatieve historische voorbeelden van stedelijke verdichting en biedt inspiratie over hoe een succesvolle 15-minuten stad en superblock gerealiseerd kan worden.
Inclusieve-stad-tour
Gentrificatie, gender en een stad voor iedereen
Na de val van de Berlijnse muur stond de stad vol met leegstaande gebouwen en lege ruimtes en was het een van de meest betaalbare hoofdsteden van Europa. Dit trok creatievelingen en cultuurliefhebbers van over de hele wereld aan die samen begonnen nieuwe culturele initiatieven te ontwikkelen.
Vandaag de dag leven in Berlijn mensen uit meer dan 170 landen, wat het een zeer multiculturele stad maakt. Ondertussen neemt door een groot aantal factoren, zoals buitenlandse investeerders, rijke expats en vakantiewoningen, de strijd om ruimte en betaalbare huisvesting toe. Stijgende huren en gentrificatie veranderen de stad. Wie kan het zich nog veroorloven om in deze stad te wonen? Hoeveel ruimte blijft er over voor de kunst, cultuur en diversiteit waar Berlijn bekend om staat?
Behalve deze onderwerpen, hebben we tijdens deze studietour ook aandacht voor hoe voorzieningen en stedelijke ruimtes in Berlijn bijdragen aan de behoeften van vrouwen, niet-binaire personen en gemarginaliseerde groepen. Hoe kunnen we er in de toekomst voor zorgen dat verschillende groepen gelijke kansen hebben om deel te nemen aan het leven in de stad? We bekijken ook verschillende bottom-up initiatieven en de traditie van alternatieve huisvestingsmodellen, zoals kraakpanden, caravan-gemeenschappen en woningcorporaties.
Ontdek hoe innovatieve en door de gemeenschap gedreven initiatieven van Berlijn bijdragen om de stad open, creatief en rechtvaardig voor iedereen te houden.
Het programma van een studietour
Tijd | Thema | Inhoud |
---|---|---|
⏰ 1 u | Introductie Workshop | Het thema van de tour wordt geïntroduceerd en op een interactieve wijze discussiëren we wat op het moment op een strategisch en beleidsniveau plaatsvindt in Berlijn. |
🚲 1.5 u | Fietstocht (Historisch Perspectief) | De focus ligt met name op de ontwikkeling Focusing on the historical development of Berlin on the topic of the tour. |
🍴 1 u | Lunch pauze (inclusief) | Een lunchpauze in een restaurant op de route, om tot rust te komen en een beetje te netwerken. |
🚲 1.5 u | Fietstocht (Actuele Projecten) | Bezoek aan verschillende projecten en initiatieven gerelateerd aan het thema van de studietour. |
💡 1 h | Afsluitende workshop | Discussie over bevindingen, impressies en hoe het beleid en de projecten in Berlijn een inspiratie kunnen vormen voor jouw stad of regio. |
Elke standaard studietour duurt ongeveer 6 uur. Mochten jullie behoefte hebben aan een kortere of langere tour, dan kan dat natuurlijk georganiseerd worden.
Veel gestelde vragen (FAQ)
-
De studietours richten zich op alle publieke en private organisaties met een interesse in mobiliteit, stedelijke ontwikkeling en/of klimaatverandering. Voorbeelden van organisaties zijn:
- Gemeentes
- Regionale overheden of provincies
- NGO’s die zich bezighouden met een van de thema’s van de tour
- Adviesbureaus
- Investeerders en/of projectontwikkelaars
- Woningbouwcorporaties
- Universiteiten en andere hoger onderwijsinstellingen
- Politici en bestuurders
- (Vrienden)groepen of families met interesse in stedelijke ontwikkeling
- Alle andere geïnteresseerde groepen
-
Berlijn is een uitstekend voorbeeld van complexe stedelijke ontwikkeling. De eenwording van de twee steden (Oost en West Berlijn) van de ene op de andere dag, gecombineerd met de komst van meer dan 400.000 nieuwe inwoners sinds 1989, heeft een grote impact gehad op de stad. Deze transformatie omvat veranderingen in verkeersvolumes, de transformatie van oude industrieterreinen naar nieuwbouwgebieden (vooral in het oosten) en het ontstaan van nieuwe zakenwijken, vaak in de buurt van voormalige probleemwijken.
Kenmerkend voor de stadsplanning van Berlijn is de “bottom-up” benadering. Veel stadsontwikkelingsprojecten zijn geïnitieerd door de betrokken burgers. Deze participatieve methode heeft een grote invloed op de stedelijke identiteit van Berlijn. Tijdens de studietours laten we zien hoe deze aanpak in de praktijk werkt. We presenteren zowel succesvolle voorbeelden van stedelijke transformatie als ook projecten waar veelbelovende ideeën zijn mislukt. Ook bediscussiëren we de succes- en faalfactoren. Op deze manier bespreken we met elkaar de voortdurende uitdagingen voor duurzame stedelijke ontwikkeling, waarbij we theorie met praktijk proberen te combineren.
-
De tour staat open voor elke organisatie die geïnteresseerd is in de specifieke onderwerpen (mobiliteit, 15-minuten stad, inclusieve stad, klimaat). Het heeft de voorkeur dat de groep of meerdere individuen in de groep enige achtergrondkennis hebben van het onderwerp in kwestie, maar dit is niet verplicht.
-
Uit ervaring weten we dat studietours en discussies het effectiefst zijn in kleine groepen (tussen 6 en 12 personen). Als je groep kleiner of groter is, heeft dit invloed op de effectiviteit, maar de tours kunnen natuurlijk nog wel gewoon georganiseerd worden. Indien jullie een hele grote groep hebben, met meer dan 15 personen, brengt dit wel extra kosten met zich mee. We organiseren in dat geval een extra expert als gids om de studietour te begeleiden en de moderatie van de workshops te ondersteunen.
-
De tours – inclusief fietsen, catering, workshopbegeleiding en nog veel meer. (zie andere FAQ’s) – zijn beschikbaar vanaf €890 per groep. Deze prijs is voor 6 personen. We rekenen €40 voor elke extra deelnemer. Dit vanwege de extra kosten die gemoeid zijn met eten en drinken. De volgende tabel beschrijft de kosten voor maximaal 15 personen (het maximale aantal deelnemers per groep met één gids).
Bij boeking van 2 of meer studietours is er een korting van 10% op het totaalbedrag. Als je bijvoorbeeld twee studietours met 6 deelnemers boekt, kost dat €1.602 in plaats van €1.780.
-
Inbegrepen:
- Fietshuur (inclusief helmen indien gewenst)
- Ervaren gids
- Workshopruimte en facilitator (inclusief materialen, koffie/thee en koekjes)
- Lunch in het restaurant (inclusief één drankje per persoon)
- Een OV ticket met een fietsticket als dit onderdeel is van de tour.
Niet inbegrepen:
- BTW
- Reis naar het startpunt van de tour (Kulturbrauerei)
- Extra drankjes of eten tijdens de tour of lunchpauze
- E-bikes (€20 per fiets voor een e-bike upgrade)
- Als jullie een alternatief eindpunt voor de tour willen, zijn er extra kosten voor het ophalen van de fietsen.
-
In het aanvraagformulier wordt gevraagd om jullie voorkeursdata aan te geven. Het kantoorteam van Berlin on Bike neemt dan zo snel mogelijk per e-mail contact met je op om je te laten weten welke experts beschikbaar zijn op de gewenste data. Mogelijk kan gevraagd worden naar andere tourdata, mochten er geen experts voor een specifiek tourthema aanwezig zijn.
-
Zodra er een datum is afgesproken voor de tour, organiseren we een online gesprek van 30 minuten (Zoom, MS Teams of een andere tool) met een vertegenwoordiger van jullie organisatie. Tijdens dit gesprek worden specifieke wensen voor de tour besproken, bijvoorbeeld bepaalde deelonderwerpen waar jullie interesse in hebben of projecten. We proberen tijdens de tour zoveel mogelijk rekening te houden met deze wensen.
-
In het standaard programma begint en eindigt de tour bij de Kulturbrauerei in Prenzlauer Berg (Knaackstraße 97, 10435 Berlijn). Daar is ook een workshopruimte beschikbaar, die we aan het begin en einde van de tour gebruiken. Speciale verzoeken voor alternatieve begin- en eindpunten kunnen worden geregeld tegen een meerprijs. Deze beperken dan wel de mogelijkheden voor het organiseren van een workshop aan het begin en einde van de tour.
-
Ja, dat is mogelijk. Als je twee of meer tours boekt, zorgen we ervoor dat er verschillende workshopmethoden worden gebruikt tijdens de twee verschillende tours en dat de groep verschillende projecten bezoekt. Het kan ook voorkomen dat jullie groep begeleid wordt door verschillende experts tijdens de twee tours. Het is niet verplicht om de tours op twee opeenvolgende dagen te boeken. Er bestaat ook de mogelijkheid om één of twee dagen “pauze” te nemen tussen de tours.
-
Helaas bieden we de studietours nog niet aan als openbare rondleiding waar je als individu aan kan deelnemen. Dit betekent dat je je als organisatie of besloten groep moet aanmelden. Maar blijf op de hoogte via onze website en andere kanalen (bijvoorbeeld Linkedin). We zijn namelijk van plan om in de toekomst openbare studietours te organiseren over actuele mobiliteits- en stedenbouwkundige projecten in Berlijn, waar het wel mogelijk zal zijn om als individu deel te nemen.
-
Uit ervaring weten we dat studietours inspiratie en leerervaringen creëren en gebruikt kunnen worden voor beleid en maatregel ontwikkeling in andere steden. Ook onderzoek heeft de meerwaarde van studietours bevestigd. Glaser et al. (2021) wijzen er bijvoorbeeld op dat studietours hebben bijgedragen aan kennis over mobiliteit, individueel leren, leiderschapsontwikkeling en een positieve groepsdynamiek. Dus genoeg redenen voor jouw organisatie om een studietour bij ons te boeken.
Bron: Glaser et al. (2021). Learning from abroad: An interdisciplinary exploration of knowledge transfer in the transport domain.
-
Alle tours worden aangeboden in het Engels en Duits. Sommige van onze experts spreken ook Nederlands en Spaans. We kunnen echter niet garanderen dat zij beschikbaar zijn voor jullie specifieke tour of op de door jullie gekozen datum. Tijdens de voorbereiding van de tours bespreken we daarom ook jullie voorkeuren met betrekking tot de gewenste taal. Indien jullie heel graag de tour in het Nederlands willen hebben, stellen we mogelijk een alternatieve datum voor wanneer een Nederlandse gids aanwezig is.
Aanvraagformulier voor organisaties en geïnteresseerden.
*Verplichte velden